W latach 60-tych, na uniwersytecie Stanford, Walter Mischel przeprowadził słynny eksperyment , znany u nas jako test cukierka., który tak naprawdę rozpoczął badania nad opóźnioną gratyfikacją, samokontrolą i prokrastynacją. W Stanford użyto m.in. popularnych za oceanem słodyczy przypominających słodkie gąbki albo pianki, stąd w literaturze anglojęzycznej termin “*marshmallow test*”.
Mischell i jego współpracownicy zapraszali do badań dzieci w wieku ok. 4 lat. Dzieci te dostawały piankę (cukierka) i obiecywano im, że jeśli nie zjedzą jej od razu, a poczekają aż prowadzący do nich wróci, to otrzymają drugą. Czyli w skrócie – dzieci wiedziały, że jeśli poczekają kilka minut (ale nie wiedziały ile konkretnie) i nie zjedzą słodyczy, które mają przed sobą na talerzu, to w nagrodę dostaną ich więcej.
W próbie odtworzenia tego eksperymentu wyglądało to mniej więcej tak:
Zwróć uwagę, na to, jak radziły sobie dzieci, którym się udało dotrwać do wyczekiwanej nagrody. Jakie obrały strategie? Okazuje się, że to właśnie to, w jaki sposób odciągały swoją uwagę od cukierka, w jaki sposób były w stanie “nie myśleć” o nagrodzie, jest tak naprawdę kluczowe w zrozumieniu mechanizmów samokontroli .
Mamy tu bowiem klasyczny przykład opóźnionej gratyfikacji , czyli nagrody, na jaką trzeba poczekać. Odmawiasz sobie czegoś teraz, aby w przyszłości odebrać większą nagrodę. Ci, którzy mają lepszą samokontrolę i potrafią się powstrzymać, otrzymują nagrodę. Ci, którzy ulegają pokusie, zadowalają się mniejszą przyjemnością, ale za to natychmiast. Jak w życiu.
Mischell po kilkunastu latach od eksperymentu postanowił także zbadać, jak dzieci, które brały udział w jego badaniach radzą sobie w życiu. I odkrył, że dzieci, które zdały jego test cukierka, będąc już nastolatkami, przeważnie osiągają większe sukcesy, lepiej się uczą i łatwiej przyswajają wiedzę.
Mischell zaczął obserwować swoich “podopiecznych” także w dorosłym życiu. I okazało się, że tu także większe sukcesy odnoszą ludzie, którzy już w dzieciństwie potrafili sobie odmówić przyjemności w imię późniejszej nagrody. Opóźniona gratyfikacja (ang. delayed gratification), czyli zdolność do odłożenia przyjemności w czasie w nadziei na przyszłe zyski, czy efekty swoich działań jest w jakiś sposób miernikiem tego, co w życiu osiągamy. Dlaczego?
Bo jeśli nie potrafisz kontrolować swoich impulsów nie będziesz w stanie wykonać tego, co sobie założyłeś. Samokontrola jest złożonym problemem, jej brak często torpeduje nawet najlepsze pomysły czy plany. Samokontrolę, a także opóźnioną gratyfikację bardzo często łączy się z prokrastynacją. Tu mechanizm jest bardzo podobny, choć działa on przeciwko nam. Dla natychmiastowej nagrody odkładamy na później działania, które mogłyby w przyszłości doprowadzić nas do sukcesu. Krótko mówiąc – jeśli nie przechodzisz na co dzień swojego “testu cukierka” – trudniej Ci będzie pokonać odwlekanie i trudniej Ci będzie zrealizować swoje cele.
słowa kluczowe: koncentracja uwagi ćwiczenia dla dorosłych, ćwiczenia na skupienie uwagi, ćwiczenie koncentracji uwagi, ćwiczenia rozwijające koncentrację uwagi, ćwiczenia pamięci krótkotrwałej, ćwiczenia koncentracji uwagi i pamięci, jak przestać być leniwym
